بررسی تنوع ژنتیکی و کاریولوژیکی برخی از گونه های جنس ملیکا(melica) در ایران

چکیده: به منظور شناخت تنوع ژنتیکی میان 10 جمعیت از دو گونه m.persicaو m.jacquemontii ، مطالعات سیتوژنتیکی ،الکتروفورزی بر روی آنها صورت گرفت. در مطالعه سیتوژنتیکی ، بذور جمعیت های فوق برای بررسی کاریوتیپی مورد استفاده قرار گرفت. از سیستم آنالیز تصویری برای تهیه کاریوتیپ و از نرم افزار micromeasure برای اندازه گیری پارامتر های سیتوژنتیکی استفاده شد. داده ها پس از جمع آوری در قالب طرح کاملا تصادفی با حداقل3 تکرار ، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج مطالعات کاریوتیپی نشان داد، پایه کروموزومی x=9 و تعدادکروموزوم ها 18x=2n=2 می باشد. نتایج نشان داد که بین جمعیت ها از لحاظ پارامتر های سیتوژنتیکی اختلاف معنی داری در سطح 5% در صد وجود دارد. میانگین طول کروموزوم ها بین 63/4 در m.persica(22699) و 43/6 در m.jacquemontii(13116) متغیر است. در تجزیه به مولفه اصلی ، دو مولفه اول بیش از 96/99 درصد از کل واریانس و تنوع را توجیه نمودند. در مولفه اول ، سه صفت طول بازوی بلند، شاخص سانترومری ، طول درصد شکل کلی و نسبت بازوها ،بیشترین سهم را در ایجاد واریانس داشتند.همچنین در مولفه دوم، صفات طول کل کروموزوم و طول بازوی کوتاه دارای اهمیت بیشتری در ایجاد تنوع بودند. در تجزیه خوشه بندی به روش ward، جمعیت ها در چهار کلاس گروه بندی شدند. توزیع جمعیت ها بر پایه دو مولفه اول و گروه بندی آنها براساس تجزیه خوشه بندی روند مشابه را نشان داده است. الکتروفورز sds-page پروتئین های برگی محلول در نمک با 10 ژنوتیپ از 2 گونه انجام پذیرفت. با بررسی موقعیت باندها، حضور و یا عدم حضور باندها برای هر جمعیت و مقایسه آنها با یکدیگر از طریق روش های simple matching و lance and williams nonmetric measurment، همبستکی و فاصله ژنتیکی بین جمعیت ها مشخص گردید. 21 باند بر روی ژل قرار گرفته بود. 19 باند در گونه 21856 m. persica مشاهده شد که تعداد بیشتری را نسبت به سایر جمعیت ها نشان داد. بین جمعیت های مختلف m.persica باند های پروتئینی یکسان بوده و بنابراین بین جمعیت ها از لحاظ باند های پروتئینی موجود در برگ تفاوتی وجود ندارد و نباز به بررسی تکمیل تر می باشد. تجزیه خوشه بندی 10 جمعیت سبب قرار گرفتن آنها درچهار کلاس گردید. کلاس 1 شامل, m.jacquemontii(13116), m.jacquemontii(7683), m.jacquemontii(10506) m.jacquemontii(24299) وm.jacquemontii(17599) می باشد. کلاس 2شامل m.persica(25558), m.persica(22699), m.persica(18477) می باشد.جمعیت m.persica(21856) در کلاس 3 قرار می گیرد.کلاس 4 هم شامل (m.persica(18586 می باشد. در این تحقیق در مطالعات سیتوژنتیکی جمعیت های دو گونه مورد مطالعه m.jacquemontiiو m.persica از هم تفکیک نشد. یافته های الکتروفورز هم یافته های سیتوژنتیک را تأیید می کنند و به نزدیکی زیاد بین این دو گونه دلالت دارند . واژگان کلیدی: ملیکا-سیتوژنتیک- الکتروفورز پروتئین های برگی- تجزیه خوشه ای و تجزیه به مولفه های اصلی